Sd.Kfz 251

Transporter opancerzony Sd.Kfz. 251 podczas rekonstrukcji Bitwa o Wielką Wieś

Mittlerer Schützenpanzerwagen Sd.Kfz.251 (m.SPW SdKfz.251) – podstawowy półgąsienicowy transporter opancerzony armii niemieckiej w czasie II wojny światowej, na bazie którego budowano też liczne inne pojazdy bojowe. Budowany był w czterech modelach produkcyjnych, od A do D, oraz 23 podstawowych i wielu polowych wersjach, z których standardową i najliczniejszą stanowił transporter opancerzony Sd.Kfz.251/1.

Wiosną 1939 roku pierwsze pojazdy Sd.Kfz.251 zostały przydzielone 1 Dywizji Pancernej, tak więc część z nich brała udział w inwazji na Polskę. Na początku kampanii francuskiej w pojazdy tego typu było częściowo wyposażonych pięć dywizji pancernych. Sd.Kfz.251 był używany również w Afryce Północnej, ale w ograniczonych ilościach ze względu na zaangażowanie tylko dwóch dywizji pancernych. Większość pojazdów wersji Ausf. A, B i C w lecie 1941 roku było używanych na Bałkanach i w Grecji. Wtedy w Sd.Kfz.251 były wyposażone prawie wszystkie dywizje pancerne.
W Operacji Barbarossa wzięło udział kilka tysięcy pojazdów tego typu. Surowe warunki pogodowe podczas rosyjskiej zimy sprawiały, że silniki często nie pracowały dobrze, a czasami nawet nie chciały zapalić. Dodatkowo wszystkie gumowe elementy miały tendencję do pękania. Ogólna mobilność była dobra, jednakże letnie i jesienne, podeszczowe, głębokie błoto sklejało przeplatane koła napędowe i zasychało. Po wprowadzeniu uproszczonej wersji Ausf. D produkcja wzrosła, ale pojazd dalej był wykorzystywany głównie do blisko dystansowej pomocy grenadierom pancernym. Coraz częściej używano go również do wsparcia ogniowego i obrony przeciwlotniczej. Jako najpopularniejszy niemiecki transporter półgąsienicowy, był używany praktycznie na każdym froncie.

Po II wojnie światowej pojazd był produkowany w dalszym ciągu w zakładach Škoda jako transporter opancerzony OT-810 i pozostawał na wyposażeniu armii czechosłowackiej do lat 80. Pojazdy te wyposażano w silniki dieslowskie firmy Tatra.

Kolumna transporterów Sd.Kfz. 251 z kłanińskiego muzeum podczas kręcenia ujęć do filmu